การตื่นขึ้นมาปัสสาวะกลางคืน ไม่ใช่เรื่องที่เกิดขึ้นไม่ได้ แต่การที่เราตื่นมาปัสสาวะกลางดึกบ่อยครั้ง หรือที่เรียกว่า Nocturia อาจดูเป็นเรื่องเล็กน้อยสำหรับบางคน
แต่ในความเป็นจริง การปัสสาวะบ่อยๆ ในเวลากลางคืนอาจเป็นสัญญาณเตือนถึงปัญหาสุขภาพที่ซ่อนอยู่ และอาจเสี่ยงต่อการเกิดโรคร้ายแรง เช่น เบาหวาน ต่อมลูกหมากโต กระเพาะปัสสาวะอักเสบ โรคไต และโรคหัวใจ
สาเหตุของการตื่นมาปัสสาวะกลางดึก
- พฤติกรรมการดื่มน้ำ การดื่มน้ำหรือเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนและแอลกอฮอล์มากเกินไปก่อนเข้านอน อาจกระตุ้นการทำงานของไตและทำให้ปัสสาวะบ่อยขึ้น
- อายุที่เพิ่มขึ้น เมื่ออายุมากขึ้น การทำงานของไตและกล้ามเนื้อบริเวณกระเพาะปัสสาวะจะลดลง ส่งผลให้ความสามารถในการกลั้นปัสสาวะลดลง
- ความผิดปกติทางร่างกาย การตื่นมาปัสสาวะบ่อยๆ อาจเกิดจากโรคหรือภาวะทางสุขภาพที่ควรได้รับการวินิจฉัย เช่น โรคเบาหวาน โรคไตเรื้อรัง หรือภาวะหัวใจล้มเหลว
โรคที่เกี่ยวข้องกับการตื่นมาปัสสาวะกลางดึกบ่อย
- โรคเบาหวาน การปัสสาวะบ่อยเป็นหนึ่งในอาการที่พบได้ในผู้ป่วยเบาหวาน เนื่องจากระดับน้ำตาลในเลือดสูงทำให้ร่างกายพยายามกำจัดน้ำตาลส่วนเกินออกทางปัสสาวะ
- ต่อมลูกหมากโต ในผู้ชายที่มีอายุมาก ต่อมลูกหมากที่โตขึ้นจะกดทับทางเดินปัสสาวะ ทำให้ปัสสาวะบ่อยและไม่สุด
- กระเพาะปัสสาวะอักเสบ การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ โดยเฉพาะในผู้หญิง อาจทำให้เกิดอาการปัสสาวะบ่อยและปวดแสบ
- โรคไตเรื้อรัง ไตที่เสื่อมประสิทธิภาพอาจไม่สามารถกรองของเสียได้ดี ทำให้ปริมาณปัสสาวะเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะในเวลากลางคืน
- โรคหัวใจ ภาวะหัวใจล้มเหลวอาจทำให้เกิดการสะสมของของเหลวในร่างกาย ซึ่งไตจะพยายามขับออกมาในช่วงที่ร่างกายนอนราบ
ผลกระทบต่อสุขภาพ
การตื่นมาปัสสาวะกลางดึกบ่อยๆ อาจทำให้การนอนหลับไม่ต่อเนื่อง ส่งผลให้คุณภาพชีวิตลดลง เช่น
– อ่อนเพลียระหว่างวัน
– เสี่ยงต่ออาการซึมเศร้าหรือวิตกกังวล
– เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุจากการง่วงนอน
แนวทางป้องกันและดูแลตัวเอง
- ปรับพฤติกรรมการดื่มน้ำ หลีกเลี่ยงการดื่มน้ำมากเกินไปในช่วงเย็นหรือก่อนเข้านอน
- ปรับเปลี่ยนอาหาร ลดการบริโภคเกลือ คาเฟอีน และแอลกอฮอล์ที่กระตุ้นการปัสสาวะ
- ตรวจสุขภาพประจำปี สำหรับการตรวจสุขภาพประจำปี หรือการตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอช่วยให้สามารถตรวจพบโรคที่อาจเป็นสาเหตุของอาการได้ตั้งแต่เนิ่นๆ
- ปรึกษาแพทย์ หากมีอาการปัสสาวะบ่อยผิดปกติ ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างเหมาะสม
อย่างไรก็ตาม ผู้สูงอายุควรใช้เครื่องช่วยฟังแบบไหน การตื่นมาปัสสาวะกลางดึกบ่อยๆ อาจเป็นสัญญาณเตือนที่ไม่ควรมองข้าม หากดูแลตัวเองและปรับพฤติกรรมได้อย่างเหมาะสมจะช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคร้ายแรงและส่งเสริมสุขภาพที่ดีในระยะยาว