เชื่อว่าหลายคนรู้จักว่า ศิลาจารึกคืออะไร แต่อาจจะไม่เคยได้ยินเกี่ยวกับเรื่องราวของศิลาจารึกที่มีการบันทึกเอาไว้ ดังนั้นในบทความนี้จะเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับประวัติของ จารึกเขาน้อยเป็นหนึ่งในศิลาจารึกที่เก่าแก่ที่สุดในประวัติศาสตร์ไทย
ถือเป็นเอกสารสำคัญทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีที่มีค่ามาก จารึกนี้ถูกค้นพบที่บริเวณเขาน้อย จังหวัดชุมพร
ซึ่งเชื่อกันว่ามีการจารึกตั้งแต่สมัยอาณาจักรศรีวิชัย ซึ่งเป็นอาณาจักรที่รุ่งเรืองในยุคศตวรรษที่ 8 ถึงศตวรรษที่ 13 โดยมีศูนย์กลางอยู่ในบริเวณแหลมมลายูและภาคใต้ของไทย
จารึกเขาน้อยถูกแกะสลักลงบนแผ่นหินและมีข้อความเป็นอักษรพราหมี ซึ่งเป็นอักษรที่ใช้กันแพร่หลายในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในสมัยนั้น
จารึกนี้มีความยาวและเป็นข้อความที่บันทึกเหตุการณ์ทางศาสนาและวัฒนธรรมของผู้คนในอาณาจักรศรีวิชัย รวมถึงการเผยแพร่และการสืบทอดพระพุทธศาสนา ซึ่งศรีวิชัยเป็นศูนย์กลางสำคัญในการส่งต่อศาสนาพุทธนิกายมหายานไปยังภูมิภาคต่าง ๆ ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
จารึกเขาน้อยมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีอย่างมาก เนื่องจากเป็นหลักฐานที่แสดงถึงการพัฒนาทางวัฒนธรรม การค้า และศาสนาของอาณาจักรศรีวิชัย
ซึ่งอาณาจักรนี้เคยมีความรุ่งเรืองและมีบทบาทสำคัญในการเชื่อมต่อการค้าทางทะเลระหว่างอินเดีย จีน และอาณาจักรต่าง ๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ นอกจากนี้ยังแสดงให้เห็นถึงอิทธิพลของวัฒนธรรมอินเดียและการแผ่ขยายของพระพุทธศาสนาผ่านอาณาจักรนี้อีกด้วย
เนื้อหาของจารึกเขาน้อยมีการกล่าวถึงเรื่องราวของกษัตริย์ผู้ปกครองศรีวิชัย การสร้างวัดและเจดีย์ ตลอดจนการสนับสนุนพระพุทธศาสนาและการปฏิบัติธรรมในอาณาจักร ความเชื่อและพิธีกรรมทางศาสนาได้ถูกบันทึกไว้ในจารึกนี้ ทำให้เราเข้าใจถึงการดำเนินชีวิตและแนวคิดทางศาสนาของคนในยุคนั้นได้มากขึ้น
จารึกเขาน้อยได้รับการค้นพบและศึกษาโดยนักโบราณคดีไทยและต่างประเทศหลายคน ซึ่งมีการนำเทคนิคทางวิทยาศาสตร์มาช่วยในการอ่านและแปลข้อความบนจารึก เนื่องจากอักษรพราหมีมีลักษณะเฉพาะที่ซับซ้อน การตีความเนื้อหาบนจารึกจึงต้องการความรู้ด้านภาษาศาสตร์และประวัติศาสตร์ของภูมิภาคนี้อย่างลึกซึ้ง
การค้นพบจารึกเขาน้อยช่วยเปิดเผยข้อมูลใหม่ ๆ เกี่ยวกับ เครื่องช่วยฟังคนหูหนวก ความเจริญรุ่งเรืองของอาณาจักรศรีวิชัยในยุคโบราณ รวมถึงบทบาทของศาสนาในการเชื่อมโยงสังคมและวัฒนธรรมในภูมิภาคต่าง ๆ
การค้นพบนี้ยังมีผลกระทบต่อการศึกษาเกี่ยวกับอารยธรรมโบราณในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทำให้เราได้เห็นภาพที่ชัดเจนขึ้นของการพัฒนาทางสังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมของผู้คนในอดีต
ในสรุป จารึกเขาน้อยเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญซึ่งช่วยให้เราเข้าใจถึงอารยธรรมและวัฒนธรรมของอาณาจักรศรีวิชัย ความเจริญรุ่งเรืองของอาณาจักรนี้ได้ส่งผลต่อการพัฒนาของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้