อาการปวดท้องเป็นอาการที่พบได้บ่อยและอาจเกิดจากสาเหตุหลากหลาย ตั้งแต่อาการไม่ร้ายแรง เช่น อาหารไม่ย่อย ไปจนถึงอาการที่เป็นสัญญาณของโรคร้ายแรง เช่น ไส้ติ่งอักเสบ หรือโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร การทำความเข้าใจตำแหน่งของอาการปวดท้องจึงสำคัญในการวินิจฉัยและรักษา เพราะตำแหน่งที่ปวดอาจบอกถึงต้นเหตุของอาการได้
- ปวดท้องส่วนบนกลาง (Epigastric Pain)
ปวดในบริเวณกลางบนของท้องอาจเกิดจากกรดไหลย้อน กระเพาะอาหารอักเสบ หรือแผลในกระเพาะอาหาร นอกจากนี้ยังอาจเกี่ยวข้องกับโรคหัวใจ เช่น โรคหัวใจขาดเลือด อาการที่พบบ่อยคือ แน่นท้อง รู้สึกเหมือนมีกรดไหลย้อนขึ้นมาในลำคอ หรือเจ็บแปลบที่หน้าอก
- ปวดท้องด้านขวาบน (Right Upper Quadrant Pain)
หากปวดที่ด้านขวาบนของท้อง อาจบ่งบอกถึงโรคเกี่ยวกับตับหรือถุงน้ำดี เช่น นิ่วในถุงน้ำดี ตับอักเสบ หรือท่อน้ำดีอุดตัน อาการมักมีลักษณะปวดตื้อๆ หรือแสบร้อน และอาจมีอาการร่วม เช่น ตัวเหลือง หรือคลื่นไส้อาเจียน
- ปวดท้องด้านซ้ายบน (Left Upper Quadrant Pain)
ตำแหน่งนี้มักเกี่ยวข้องกับม้ามหรือกระเพาะอาหาร เช่น ม้ามโต การบาดเจ็บที่ม้าม หรือแผลในกระเพาะอาหาร อาการอาจเป็นปวดตื้อหรือปวดแสบ และอาจสัมพันธ์กับอาการอ่อนเพลียหรือเลือดออกในระบบทางเดินอาหาร
- ปวดท้องด้านขวาล่าง (Right Lower Quadrant Pain)
อาการปวดที่ด้านขวาล่างมักสัมพันธ์กับไส้ติ่งอักเสบ ซึ่งเป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องได้รับการรักษาโดยด่วน อาการมักเริ่มจากปวดบริเวณสะดือและลามไปยังด้านขวาล่าง อาจมีไข้ คลื่นไส้ หรือเบื่ออาหารร่วมด้วย
- ปวดท้องด้านซ้ายล่าง (Left Lower Quadrant Pain)
มักเกี่ยวข้องกับลำไส้ใหญ่ เช่น การอักเสบของลำไส้ใหญ่ (Diverticulitis) หรืออาการท้องผูกเรื้อรัง อาการมักเป็นปวดตื้อๆ และอาจสัมพันธ์กับการถ่ายอุจจาระผิดปกติ เช่น ท้องเสียหรือท้องผูก
- ปวดท้องกลางล่าง (Suprapubic Pain)
บริเวณนี้มักเกี่ยวข้องกับระบบทางเดินปัสสาวะหรือระบบสืบพันธุ์ เช่น กระเพาะปัสสาวะอักเสบ นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ หรือในผู้หญิงอาจบ่งบอกถึงปัญหาเกี่ยวกับมดลูกหรือรังไข่ เช่น ถุงน้ำรังไข่แตก หรือเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
- ปวดท้องทั่วไป (Generalized Abdominal Pain)
อาการปวดที่กระจายทั่วท้องอาจเป็นสัญญาณของปัญหาใหญ่ เช่น ลำไส้อุดตัน หรือเยื่อบุช่องท้องอักเสบ อาการเหล่านี้มักมาพร้อมกับอาการอื่น เช่น ท้องอืด คลื่นไส้อาเจียน หรือไม่สามารถถ่ายอุจจาระได้
ผลกระทบจากอาการปวดท้อง
หากอาการปวดท้องไม่ได้รับการรักษา อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง เช่น การติดเชื้อในช่องท้อง การฉีกขาดของอวัยวะภายใน หรือการเสียชีวิตในกรณีที่เป็นภาวะฉุกเฉิน การสังเกตตำแหน่งและลักษณะของอาการปวด รวมถึงการพบแพทย์ทันทีเมื่อมีอาการผิดปกติรุนแรง จึงเป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
ได้รับการสนับสนุนบทความนี้โดย หูตึงรักษาหายไหม